Swak finansiële bestuur en besluite is die hoofoorsaak waarom sowat 80% van die boere wat hulle plase weens skuldverpligtinge verloor, die bedryf moet verlaat en nie as gevolg van ‘n swak landbou- jaar nie.
Mnr. Dawie Maree, hoof van landbou-inligting en bemarking van FNB sê die Suid-Afrikaanse boer weet hoe om ’n swak jaar te bestuur, maar nie ’n goeie jaar nie.
Maree het sowat 120 Karooboere op ’n inligtingsdag vir Voermol se Skaapboer van die Jaar, mnr. Nelius van der Westhuizen in die distrik Loxton toegespreek.
Wat het u in goeie jare gemaak?
“Ons finansiële besluite in goeie jare, bepaal ons lot in swak jare,” sê hy. “Wat het u in goeie jare gemaak? Het u skuld verminder of aangegaan ter wille van belastingverligting?”
Maree het voorts gevra of boere hulle surplus-geld in dooie bates belê het of inkomste-generende bates aangekoop het.
Hy sê aangesien die Suid-Afrikaanse boer op homself aangewese is, is sy finansiële bestuur in goeie en slegte produksiejare van kritiese belang. “Alles gaan oor fokus. Fokus op jou eie omstandighede, maar leer versigtig by ander.”
Sy raad aan produsente om ‘n beter finansiële bestuur toe te pas, is dat die boer eienaarskap aanvaar van alles wat op sy plaas gebeur. Ander positiewe optrede is dat die produsent integriteit teenoor homself en alle ander partye in die boerdery moet toepas.
Betrek eggenoot by boerdery
Een van die realistiese stappe is om kredietwaardigheid by die finansierders op te bou, ’n verskansingstrategie te volg, ingeligte besluite te neem en ook die boer se eggenoot by die finansiële bestuur van die boerdery te betrek.
Volgens Maree is ’n gesonde kontantvloei in ’n boerdery koning. “Landbouers gaan ekonomies oorleef deur hulle vaste koste waar moontlik te verlaag, balansstate te herstruktureer, die winsgewendheid van boerderyvertakkings te heroorweeg en vertikale integrasie toe te pas,” sê hy. “Is daar geleenthede vir waardetoevoeging?”
Boere moet hulself ook vergewis van die beperkings van hulle omgewing en bewus wees van hulle lewenskoste.
“Wees pro-aktief en as ’n rentevrye kapitaalstorting jou enigste kans op oorlewing is, realiseer ’n bate en hou die wolf weg van jou plaaswerf,” sê Maree.
